سرانجام چهار روز پس از صدور رای دادگاه جبل‌الطارق مبنی بر رفع توقیف نفتکش گریس-۱، این نفتکش با نام جدید آدریان دریا-۱ و در حالی که به جای پرچم پاناما، پرچم ایران را روی عرشه خود نصب کرده، راهی مقصدی نامعلوم شد. مقامات سازمان بنادر و کشتی‌رانی جمهوری اسلامی پیش‌تر اعلام کرده بودند که این نفتکش به سوی مدیترانه می‌رود اما از کشور یا بندر خاصی در این منطقه نام نبردند. 

آدریان دریا شامگاه یکشنبه در حالی که دوره یک‌ماهه توقیف آن به پایان رسیده بود و پس از مخالفت جبل‌الطارق با درخواست ایالات‌متحده برای توقیف مجدد آن، آب‌های جبل‌الطارق را ترک کرد. حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در بریتانیا با انتشار پستی در توییتر خود این خبر را تایید کرد.

دولت جبل‌الطارق در سیزدهم تیرماه با همکاری نیروی دریایی سلطنتنی بریتانیا این نفتکش را به اتهام نقض قوانین تحریمی اتحادیه اروپا علیه سوریه توقیف کرد. دولت بریتانیا و جبل‌الطارق ادعا می‌کند، این نفتکش قصد داشت دو میلیون بشکه نفت ایران را به بندر بانیاس سوریه تحویل دهد.

اتهامی که تهران آن را رد می‌کند. اما از آنجایی که جمهوری اسلامی حاضر نشد در مراحل اولیه مقصد این نفتکش را روشن کند، دادگاه جبل‌الطارق نخست آن را به مدت دو هفته توقیف کرد و در ادامه همکاری نکردن مقامات تهران، مدت توقیف برای یک ماه دیگر تمدید شد. در این مدت ایران نیز نفتکش استنا ایمپرو حامل پرچم بریتانیا را به اتهام نقض قوانین دریانوردی در تنگه هرمز توقیف کرد که توقیف آن همچنان ادامه دارد. 

در حالی که قرار بود دادگاه در پنجشنبه گذشته با توجه به پایان مدت توقیف در ۲۸ مردادماه (امروز)، در مورد تمدید یا عدم تمدید آن تصمیم‌گیری کند، مدارک و اسناد ارایه شده از سوی ایران و تاکید بر اینکه مقصد نفتکش سوریه نخواهد بود، موجب شد توقیف گریس-۱ که دیگر به آدریان دریان-۱ تغییر نام داده بود، تمدید نشود.

مدت کوتاهی قبل از اعلام حکم دادگاه جبل‌الطارق، آمریکا درخواست توقیف آن را مطرح کرد که دادگاه با آن موافقت نکرد. پس از صدور حکم نیز وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد، همه اشخاص حقیقی و حقوقی مرتبط با این نفتکش را به دلیل نقض قوانین تحریم علیه سپاه پاسداران، تحریم می‌کند. سپس آمریکا یکبار دیگر درخواست توقیف آدریان-۱ را به دادگاه عالی جبل‌الطارق ارایه داد. اما دادگاه  گفت، به دلیل تفاوت‌های بین تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا و قوانین حاکم بر اتحادیه اروپا، این درخواست را نمی‌پذیرد.

مقصد نامعلوم آدریان دریا

به هر ترتیب آدریان دریا ساعت ۱۱ شب یکشنبه به وقت محلی جبل‌الطارق را ترک کرده و همچنان روشن نیست که مقصد آن کجاست. گزارش‌هایی که اوایل هفته گذشته منتشر شد، حاکی از تغییر مقصد این نفتکش به مراکش بود. سپس برخی منابع خبری مدعی شدند که این نفتکش قصد دارد به یونان برود. در حالی که یونان از معدود مشتریان نفتی ایران بود که تا قبل از عدم تمدید معافیت از تحریم‌های نفتی، شامل این معافیت‌ها بود، اما از ایران نفت وارد نمی‌کرد.

محموله نفتی آدریان دریا-۱ یکصد میلیون دلار ارزش دارد و بر اساس تحریم‌های نفتی ایالات‌متحده علیه ایران، خریدار آن با مجازات‌های آمریکا مواجه خواهد شد.

این نفتکش قبلا برای دور زدن این تحریم‌ها علاوه بر استفاده از پرچم کشور دیگر و تغییر نام که روشی معمول در این زمینه است، به جای عبور از کانال سوئز، مسیر بسیار طولانی‌تر دور قاره آفریقا را پیموده بود.

در یک ماه و نیم گذشته توجه‌ها به این نفتکش به اندازه‌ای افزایش یافته که به نظر نمی‌رسد، فروش نفت آن آسان باشد. در چنین شرایطی آدریان دریا نیز احتمالا به میلیون‌ها بشکه ذخیره نفتی ایران اضافه می‌شود که روی آب نگهداری می‌شود. نشریه تحلیلی اویل پرایس ماه گذشته ذخایر نفتی شناور ایران را ۱۱۰ میلیون بشکه برآورد کرده بود. بشکه‌های نفتی که به دلیل اهمیت ادامه استخراج نفت از چاه‌های نفتی در حفظ بهره‌وری آنها، تولید شده، اما به دلیل تحریم‌ها فروش نرفته است.

در حال حاضر رویترز فروش نفت ایران را روزانه ۱۰۰ هزار بشکه برآورد می‌کند. ۹۰۰ هزار بشکه کمتر از فروردین ماه گذشته، زمانی که هنوز برخی کشورها با استفاده از معافیت از تحریم‌های نفتی علیه ایران، می‌توانستند به واردات نفت ادامه دهند.